حجاب با مد (حجاب استایل) با فلسفه حجاب در اسلام تعارض دارد؟

به گزارش روابط عمومی سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی، دومین مناظره مرحله کشوری نهمین دوره مسابقات مناظره دانشجویی که به همت سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی برگزار می‌شود، با موضوع «گره خوردن حجاب با مد (حجاب استایل) با فلسفه حجاب در اسلام در تعارض است» بین دو گروه کوثر از دانشگاه الزهرا (س) به عنوان گروه موافق و گروه رمز و راز از کهگیلویه و بویراحمد به عنوان گروه مخالف برگزار شد.
وفاداران از گروه موافق در آغاز مناظره گفت: سوال این است که آیا ما با به روز بودن حجاب مخالفیم؟ خیر؛ اما تعریف ما از مد و حجاب چیست؟ مُد به ذات متعلق به سرمایه‌داری است و فقط به دنبال فروش محصول است و این فرصت تفکر را به شما نمی‌دهد که آیا شما مد اسلامی می‌خواهید یا خیر. مد نیازساز است و فرصت صحبت کردن و فکر کردن به شما نمی‌دهد.
وی ادامه داد: مد ساحت‌های مختلف دارد اما ساحت اقتصادی مد را هیچکس نمی‌تواند منکر شود حتی کشورهایی مثل مالزی و ترکیه که به مد اسلامی ورود کرده‌اند تحت تأثیر ساحت اقتصادی مد قرار گرفته‌اند که در آن نیاز به جلوه‌گری و تجمل گرایی وجود دارد. اما گذاره، حجاب را مطرح می‌کند که تعریف خود را دارد. ما باید به تعریف بومی حجاب اسلامی که آن را از سخنان مراجع و متخصصان اسلامی دریافت کرده‌ایم مراجعه کنیم نه اینکه ببینیم کاسب کار و فروشنده از حجاب چه تعریفی دارد.
وفاداران با اشاره به اینکه در گذشته نوع پوشش رپرها به معنی اعتراض بود اما این سبک در مد جذب و اکنون به عنوان یک مد مطرح است نه برای اعتراض، گفت: شاید بگویید بیایید مد خودمان را تعریف کنیم اما درگزاره «حجاب استایل» مطرح شده است. برخی می‌گویند برای علاقه‌مند کردن مردم به حجاب باید از حجاب استایل استفاده کرد اما آرایش کردن، ژست گرفتن برای عکاسی، سبک زندگی و به نمایش گذاشتن داخل حجاب استایل وجود دارد. حجاب استایل این فرصت را نداده که تعریف خودمان را از حجاب خودمان مطرح کنیم.
وی با مطرح کردن این سوال که آیا فلسفه حجاب به غیر از این بود که زیبایی‌هایمان را جای دیگری به نمایش بگذاریم و معیارهای زیبایی نیز در تعریف ما متفاوت بود؟ گفت: اگر در مسیر قد قرار بگیریم باید با قاعده آنها کنار بیاییم و حرکت کنیم قاعده‌ای که در آن یک روز سفید بودن پوست مد است و یک روز سیاه بودن آن.

احمد عابدنژاد از گروه مخالف سخنان خود را با تعریف حجاب از منظر استاد مطهری آغاز کرد و گفت: ایشان چهار اصل بر سه محور اجتماعی، فردی و خانوادگی برای فلسفه حجاب مطرح می‌کنند و می‌گویند: حجاب آرامش روانی می‌آورد، موجب حفظ ارزش و بالا بردن زن می‌شود، باعث استحکام پیوند خانواده شده و استواری اجتماع را چند برابر می‌کند.
وی ادامه داد: ما قبول داریم که بهترین حجاب چادر است اما اینکه تنها حجاب چادر است از نظر بنده اشتباه است. ما چرا می‌گوئیم غرب بر مد تأثیر دارد چون خودمان صاحب سبک و طراح در مد نبودیم. اینکه می‌گوئیم نمی‌توانیم با مد پیش برویم چون غرب مد را پیش می‌برد چون ما مد را سرکوب کردیم. ایران کشور چند هزار ساله است و از شمال تا جنوب چندین نوع لباس و مد وجود دارد.
عابدنژاد افزود: شهید مطهری می‌گوید قبل از اسلام حجاب در ایران سختگیرانه‌تر بوده است یعنی حجاب قبل از اسلام هم وجود داشته است. به لباس‌های اقوام نگاه کنید چادر در حجاب آنها وجود ندارد. اقوام عشایر طی ۵۰ سال اخیر تغییر کرده اما چهارچوب آن تغییر نکرده است. همیشه در اقوام عشایر حجاب و عفاف پیشرو بوده و با اینکه در لباس آنها چادر وجود ندارد نمی‌توانیم زنان عشایر لر را به عنوان زنان عفیف و محجبه مطرح نکنیم.

یا باید صاحب سبک در مد باشیم یا مورد هجمه
وی تصریح کرد: یا باید در صنعت مد صاحب سبک باشیم و مد اسلامی که با فقه و فلسفه ما در تعارض نیست را بسازیم یا خواه ناخواه مورد هجوم غرب و شرق قرار بگیریم.
زهرا نعمتی از گروه موافق نیز گفت: گروه مخالف گفتند باید حجاب باشد. ما هم می‌گویم باید حجاب باشد اما نمی‌گوییم چادر حجاب اصلی است. بین رسم پوشش و مد فرق وجود دارد. مدگرایی که در جامعه وجود دارد باعث از بین رفتن پوشش اقوام ما می‌شود. رسانه‌‌ها پوشش‌های سنتی ما را از بین می‌برند و بر روی زنان و دختران ما تأثیر دارند.
وی افزود: ما به نظام سرمایه داری اشاره کردیم که تلاش دارد فرهنگ ما را تغییر دهد. لباس‌هایی که اکنون وجود دارد با فرهنگ و هویت ما هماهنگ نیست. اقوام لر هم مثل گذشته از لباس‌های سنتی خود استفاده نمی‌کنند.

فرشید بهزادیان از گروه مخالف عنوان کرد: مقام معظم رهبری فرموده‌آند ایران کشوری متمدن است، مهاجمان آمدند و رفتند و در کوتاه مدت بر فرهنگ ایران تأثیر گذاشته‌اند اما در نهایت در در فرهنگ ما جذب شده‌اند.
وی ادامه داد: اگر تأکید شما بر این است که مد و استایل چون کلماتی غربی هستند حتماً مفهوم نهفته در آنها باید غربی باشد، ما مخالف هستیم. اتفاقاً این تغییرات که در طور تاریخ در شیوه و سبک حجاب و حالت حجاب رخ داده باعث شده که حجاب حفظ شود برعکس چیزی که گروه موافق می‌گویند.
بهزادیان با اشاره به آیه قرآن که مطرح می‌کند حجاب برای حفاظت از زنان در اجتماع است، گفت: در فقه حدود حجاب و اینکه کدام قسمت‌های بدن را بپوشاند که باعث تحریک نشود مطرح شده است. وقتی حدود مشخص شده دست ما باز است که تغییرات را بر اساس زمان و مکان ایجاد کنیم. نباید دایره دین را به حدی تنگ کنیم که سه تا پنج درصد افراد جامعه در دایره متدینین جای بگیرند.

وفاداران از گروه موافق نیز گفت: رسم پوششی اقوام ما مناسب است و ما نمی‌گوییم حجاب فقط چادر است. مسئله این است که شما نمی‌توانید جلوی مد را بگیرد. اکنون طراح مُد ما در تهران حضور دارد و تحصیل کرده فرانسه است؛ چنین فردی چه کمکی به لباس اقوام ما می‌کند وقتی طراح من خودش هویت پوششی ندارد چگونه به لباس اقوام ما کمک می‌کند.
وی اضافه کرد: مد در ایران متولی ندارد. بیایید واقع گرا باشیم رسانه به کمک فرهنگ مد می‌آید. در اینستاگرام مدل‌های لباس اسلامی را ببینید کدامیک به پوش اقوام ما کمک می‌کنند. آرایش و بدن‌نمایی کدامیک به پوشش اسلامی کمک می‌کند. مد با مفهوم فعلی کمکی به حجاب اسلامی نمی‌کند. مشکل این است که مد متولی ندارد.

احمد عابدنژاد به عنوان گروه مخالف نیز عنوان کرد: باید صنعت مد را در اختیار بگیریم و صاحب سبک شویم. تولید کننده با توجه به ذائقه مشتری، تولید می‌کند ما مشکل فرهنگی داریم و این از ضعف ماست که باید اصلاح شود. ضعف فرهنگی و ساختاری ابداً دلیل نمی‌شود که موضوع مناظره را زیر سوال ببرید.
وی تصریح کرد: یا باید پیش رو باشیم یا فرهنگ غرب به ما دیکته می‌شود. باید ساختارها را اصلاح و صاحب سبک شویم و در هر چیزی که به اسلام مرتبط است خط دهی کرده و به جامعه تحویل بدهیم و فرهنگ اسلامی را در دنیا بگسترانیم. نباید بهه عنوان یک کشور شیعی خود را عقب نگه داریم و تنها اقدام ما منع آن باشد در این صورت شکست خورده‌ایم باید درهر مسئله‌ای ورود کنیم.

نعمتی از گروه موافق در جمع بندی بحث‌های گروه خود، گفت: شما می‌گوئید باید صنعت مد را در دست بگیریم اما آیا وقتی مد را در دست بگیریم صنعت طرف ما است؟ خیر؛ مد یک ذائقه ساز است و ذائقه افراد را می‌سازد. گذاره در مورد حجاب اسلامی حرف می‌زند نه شکل پوشش کنونی ما. باید ببینیم حجاب اسلامی از ما چه می‌خواهد و تعریف حجاب اسلامی در مقابل مد چیست؟ مدگرایی ساحت‌های مختلفی دارد که بیشترین مانور آن اقتصادی است؛ برای آنها مهم نیست که فرهنگ ما چیست و آیا مد ارائه شده با فرهنگ ما تعارض دارد یا خیر آنها هر کاری می‌کنند که محصولشان بخ فروش برود.

بهزادیان نیز در جمع‌بندی نهایی گروه مخالف، گفت: طرف مقابل در مورد ضعف فرهنگی ما صحبت کردند نه در مورد اصل گذاره (موضوع مناظره). ما هم همین را می‌‌گوییم ما پتانسیل فرهنگی مختلف را در کشور داریم؛ ما رنگین‌کمانی از فرهنگ‌ها و پوشش‌ها را داریم که نیاز به زیبایی را برطرف می‌کند و نیاز به زیبایی امری فطری است.
وی افزود: چرا گوشت خوک وارد کشور ما نمی‌شود؟ چون ما مصرف نمی‌کنیم. اگر ما مدهای غربی را مصرف می‌کنیم و آنها در ایران طرفدار دارند به این دلیل است که نتوانسته‌ایم جوانانمان را متوجه کنیم که این پوشش در شأن آنها نیست. چرا نکات مثبت را در نظر نمی‌گیرید که اگر با مد روز بتوانیم حجاب اسلامی را پیش ببریم تعداد بیشتری را در چهارچوب اسلام می‌توانیم قرار دهیم.
بهزادیان افزود: چرا شهید چمرانی که در غرب تحصیل کرد تبدیل به یک انقلابی بزرگ شد. مسئله آگاهی است نه اینکه با یک کلمه و واژه مشکل داشته باشیم. اگر قرار است با واژه‌ها مشکل داشته باشیم باید اینترنت و ماشین را از جامعه حذف کنیم که می‌شود عقب‌گرد و ارتجاع. ما باید در مد ورود کنیم و اگر این مسئله را رها کنیم دشمن از همان موضع ما را هدف قرار می‌دهد.
وی در پایان پیشنهاد کرد از پتانسیل اقوام، فرهنگ و فکر نهفته‌ای که در جامعه ما قرار دارد در حوزه مد استفاده کنیم.