اولین دوره مسابقات مناظره دانشجویی سلامت برندگان خود را شناخت/تأکید بر ترویج فرهنگ نقد و گفتوگو با برگزاری این مسابقات
به گزارش روابط عمومی سازمان دانشجویان ایران، آیین اختتامیه اولین دوره مسابقات مناظره دانشجویی سلامت با حضور دکتر علی منتظری رئیس جهاددانشگاهی، حجت الاسلام والمسلمین سیدمهدی میراحمدی مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، دکتر مسعود حبیبی معاون فرهنگی دانشجویی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، حجت الاسلام والمسلمین سعید کرمی معاون فرهنگی و سیاسی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، دکتر طاهره چنگیز معاون آموزشی وزارت بهداشت، دکتر سیدرضا رئیس کرمی رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر سعید بابایی مدیرکل امور فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت، دکتر خسرو صادق نیت مشاور وزیر بهداشت، دکتر رضا فریدزاده رئیس سازمان دانشجویان جهاددانشگاهی و جمعی از اساتید دانشگاهی و دانشجویان و گروههای شرکت کننده این دوره از مسابقات در دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شد.
در ابتدای این مراسم، دکتر سیدرضا رئیسکرمی رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران بر اهمیت برگزاری نشستهای تخصصی و گفتوگوهای آزاد دانشجویی تأکید کرد و گفت: عزم ما این است که مسائل را شفاف و مستقیم با مردم و دانشجویان در میان بگذاریم و زمینهای فراهم کنیم تا گفتوگوهای علمی و تخصصی در فضایی امن، آرام و بهدور از حاشیه برگزار شود.
وی افزود: زحمات زیادی برای برگزاری این برنامه کشیده شده و ایده آن بهویژه با توجه به تخصصی بودن موضوع در حوزه سلامت، بسیار ارزشمند و قابل تقدیر است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه امیدوارم این برنامه، آغازگر مسیری برای برگزاری نشستها و مراسمهای مشابه و شکلگیری کرسیهای آزاداندیشی در دانشگاه باشد گفت: لازم است این گفتوگوها در فضایی مناسب و مساعد، بدون حاشیه و بدون بروز مشکل برگزار شود تا دانشجویان بتوانند با آرامش بنشینند، بحث کنند و نظرات خود را بیان کنند.
دکتر رئیسکرمی در ادامه با بیان اینکه طبیعتاً گفتوگو و مناظره در محیط دانشگاه، بسیار بهتر و مؤثرتر از مطرح شدن مسائل در خارج از فضای دانشگاه است، خاطرنشان کرد: در بیرون از دانشگاه ممکن است زمینه سوءاستفادههایی فراهم شود که با شأن دانشجو و دانشگاه سازگار نیست.
وی با تأکید بر ضرورت سعهصدر مسئولان دانشگاهی بیان کرد: لازمه تحقق چنین فضایی این است که ما بهعنوان مسئولان، تحمل و ظرفیت خود را افزایش دهیم تا دانشجویان بتوانند آزادانه صحبت کنند و دیدگاههایشان را مطرح کنند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه اگرچه موضوع این نشست تخصصی بوده، اما موضوعات متعددی وجود دارد که دانشجویان به آنها علاقهمند هستند و توانایی و دانش لازم برای بحث و گفتوگو درباره آنها را دارند، تصریح کرد: امیدوارم این برنامه مقدمهای برای تداوم این مسیر و گسترش چنین فعالیتهایی در دانشگاه باشد.
در ادامه این آیین، دکتر رضا فریدزاده رئیس سازمان دانشجویان ایران با بیان اینکه برگزاری کرسیها و مسابقات مناظره دانشجویی طی ۱۴ دوره گذشته نشان داده است که فضای دانشگاههای کشور، فضایی امن، عقلانی و مبتنی بر گفتوگو برای طرح دیدگاههای مختلف است، اظهار کرد: در تمام این سالها حتی یک مورد تنش یا مشکل جدی در جریان برگزاری مناظرهها گزارش نشده که این موضوع بیانگر بلوغ مدیریتی دانشگاهها و مسئولیتپذیری دانشجویان است.
وی با اشاره به سابقه شکلگیری مرکز ملی گفتوگو، مناظره و آزاداندیشی جهاددانشگاهی بیان کرد: این مرکز از سال ۱۳۹۰ و در پاسخ به مطالبه رهبر معظم انقلاب اسلامی که در سال ۱۳۸۱ بر ضرورت شکلگیری کرسیهای آزاداندیشی، نقد و مناظره در دانشگاهها تأکید داشتند، راهاندازی شد و جهاددانشگاهی با وجود تأخیر حدود یک دههای نهادهای فرهنگی، بهصورت جدی وارد این عرصه شد.
رئیس سازمان دانشجویان ایران با بیان اینکه امروز پس از ۱۴ سال، مسابقات ملی مناظره دانشجویی به یک جریان فراگیر دانشگاهی تبدیل شده است، افزود: چهاردهمین دوره این مسابقات هماکنون در مرحله استانی در سراسر کشور در حال برگزاری است و بیش از هزار تیم دانشجویی از دانشگاههای مختلف در آن مشارکت دارند.
دکتر فریدزاده با اشاره به همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اظهار کرد: ابتکار ارزشمند وزارت بهداشت در برگزاری مناظرههای تخصصی، بهویژه در حوزه سلامت، یک گام جدید و مبارک در فعالیتهای فرهنگی دانشگاههاست که با زحمات و پیگیریهای همکاران فرهنگی این وزارتخانه شکل گرفته است.
این مقام مسئول با اشاره به برخی فضاسازیهای رسانهای تصریح کرد: برخلاف آنچه گاهی از سوی رسانهها و جریانهای معاند مطرح میشود، تجربه برگزاری ۱۴ دوره مسابقات مناظره دانشجویی و نیز مناظرههای تخصصی سلامت نشان میدهد که دانشگاههای کشور بستری امن برای بیان دیدگاههای موافق و مخالف در حوزههای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی فراهم کردهاند.
وی ادامه داد: دانشجویان شرکتکننده در این مناظرهها آموختهاند که در چارچوب قانون، با منطق و با احترام به نظر مقابل گفتوگو کنند و این مهمترین دستاورد این رویدادهاست.
دکتر فریدزاده با تأکید بر رویکرد فرهنگی این مسابقات بیان کرد: هدف اصلی ما صرفاً رقابت و اعلام برنده و بازنده نیست، بلکه اولویت اصلی، ترویج فرهنگ گفتوگو، نقد منصفانه و تبادل نظر در فضایی آرام، منطقی و محترمانه است.
وی ابراز امیدواری کرد: این مسیر که مورد تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز هست، با قوت بیشتری در سالهای آینده ادامه یابد و علاوه بر دانشگاهها، بر فضای عمومی جامعه نیز تأثیرگذار باشد.
رئیس سازمان دانشجویان ایران گفت: امیدوارم این برنامه برای همه شرکتکنندگان تجربهای مفید و پربار باشد و دانشجویان با دستاوردی فراتر از نتیجه مسابقه، یعنی مهارت گفتوگو و نقد سازنده، دانشگاه را ترک کنند.
در بخش دیگری از این مراسم حجتالاسلام والمسلمین سیدمهدی میراحمدی مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، بر ضرورت پیوند همزمان «آزادی، اخلاق و منطق» در فضای گفتوگو، تأکید کرد و برگزاری کرسیهای مناظره و آزاداندیشی را راه سوم و راهکار بیدارسازی عقل جمعی در جامعه دانست و گفت: اگر آزادی بیان در کنار اخلاق و منطق قرار گیرد، منشأ تحول اجتماعی و علمی خواهد شد.
وی با اشاره به پیام رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۸۱ به جمعی از پژوهشگران دینی مبنی بر اینکه نباید از آزادی هراس داشت و نباید با آزادی برخوردی تشریفاتی کرد، اظهار کرد: برگزاری کرسیهای مناظره در حوزههای مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و از جمله سلامت، مصداق عملی این نگاه است.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه آزادی زمانی اثرگذار و سازنده خواهد بود که در کنار اخلاق و منطق قرار گیرد، افزود: اگر این سه عنصر بهصورت توأمان رعایت شود، آغازگر روند خلاقیت علمی و تفکر بالنده دینی در جامعه خواهد بود.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در وزارت بهداشت با اشاره به بخش دیگری از پیام رهبر انقلاب بیان کرد: معظمله با ابراز تأسف از رواج دوگانه سکوت و افراط در بیان، راه سومی را مطرح میکنند و آن گفتوگوی آزاد، منطقی و اخلاقمحور است.
وی افزود: آنچه امروز در قالب مناظرههای موافق و مخالف در فضایی آزاد، اما متکی بر منطق و اخلاق انجام میشود، دقیقاً همان راه سوم است؛ نه سکوت و جمود، و نه هرزگویی و افراط در بیان.
میراحمدی با اشاره به برگزاری ۳۲ مناظره در این رویداد گفت: این حجم از گفتوگو و مناظره، سرمایهای ارزشمند برای جامعهای است که بهشدت به چنین فضاهایی نیاز دارد.
وی با بیان اینکه آزادی بیان باید مقید به منطق، اخلاق و رعایت حقوق معنوی و مادی دیگران باشد، تأکید کرد: چنین رویکردی میتواند به فرهنگ اجتماعی پایدار و اثرگذار تبدیل شود.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در وزارت بهداشت با استناد به روایاتی از امیرالمؤمنین علی(ع) اظهار کرد: در آموزههای دینی تأکید شده است که آرا و اندیشهها باید در برخورد با یکدیگر صیقل داده شوند تا رأی درست و قول سدید حاصل شود.
وی با بیان اینکه گفتوگو، مناظره و مشاوره آزاد، زمینهساز شکلگیری تفکر صحیح و تصمیم درست است، افزود: قول سدید و سخن درست، محصول همین جلسات مناظره و آزاداندیشی است.
نماینده رهبری در وزارت بهداشت با قدردانی از جهاددانشگاهی بهعنوان پیشگام برگزاری این کرسیها گفت: حوزه سلامت نیز با همت مسئولان و اساتید، بهویژه دکتر حبیبی و همکارانشان، این مسیر ارزشمند را دنبال کرده است.
وی افزود: این حرکت، آغازی مبارک برای رسیدن به بلوغ اجتماعی است که در آن مسائل جامعه با آزادی، منطق و اخلاق مطرح و بررسی میشود.
حجت الاسلام میراحمدی با بیان اینکه امیدوارم روزی فرا برسد که همه مجموعهها در حوزههای مختلف، مناظره و گفتوگوی آزاد و مسئولانه را بهعنوان یک ضرورت بپذیرند، تصریح کرد: تداوم این مسیر میتواند برکات فراوانی برای جامعه به همراه داشته باشد.
وی گفت: امیدوارم برگزارکنندگان این برنامهها، همچنان پیشگام حرکتهای بعدی در مسیر تقویت فرهنگ گفتوگو و آزاداندیشی باشند.
سخنران دیگر این مراسم، دکتر خسرو صادقنیت مشاور وزیر بهداشت و مدیرکل حوزه ریاست وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بر نقش مناظرات دانشجویی در پرورش نسل اثرگذار آینده تأکید کرد و گفت: از همه دانشجویان عزیزی که با استقبال و حضور پرشور خود به برگزاری این مسابقه کمک کردند، صمیمانه تشکر میکنم و قدردانی ویژهای نیز از برگزارکنندگان این رقابتهای غیررسمی دارم. امیدوارم نتایج این برنامهها ثمربخش باشد که قطعاً چنین خواهد بود.
وی افزود: تصور میکردم برنامه همچنان ادامه دارد، اما وقتی متوجه شدم که به پایان رسیده است، تأسف خوردم که فرصت نشد شاهد این اتفاق ارزشمند و زیبا باشم. با این حال، همان زمان در ذهنم مرور خاطراتی شکل گرفت که با فضای این مناظرات تناسب داشت.
وی با اشاره به تجربههای دوران دانشآموزی خود بیان کرد: به سالهای پایانی دهه ۵۰ و دوران دبیرستانم بازمیگردم؛ فضایی که در آن، در کنار درسهایی مانند زیستشناسی، مباحث فلسفی، سیاسی و تحلیلی نیز مطرح میشد. یکی از استادان ما، دکتر ظفر، علاوه بر آموزش زیستشناسی، تحلیل سیاسی، قرآن و حتی ورزش را نیز به ما میآموخت.
وی ادامه داد: در سالهای ابتدایی انقلاب، فضای دوستی، همدلی و گفتوگو بسیار پررنگ بود. در همین دانشگاه، منِ دانشآموز در کنار دانشجویان تا پاسی از شب به بحث و تبادل نظر میپرداختیم؛ بحثهایی که گاه در جمعهای کوچک و گاه در گروههای بزرگ شکل میگرفت و تا سال ۱۳۶۱ ادامه داشت، اما با آغاز دوره ترور و خشونتها، این مناظرات بهتدریج کمرنگ و تقریباً متوقف شد.
دکتر صادقنیت با یادآوری فضای رسانهای آن سالها گفت: حتی در رادیو و تلویزیون نیز مناظرات میان بزرگان، چه از نظر اعتقادی و چه سیاسی، بهصورت زنده پخش میشد؛ مناظراتی با اختلافنظرهای جدی که طرفین با آرامش دیدگاههای خود را مطرح میکردند و مردم شاهد گفتوگوی آزاد اندیشهها بودند.
وی افزود: خاطره دوم من نیز به همین دانشگاه و همین سالن بازمیگردد؛ به سالهای ۶۵، ۶۶ و ۶۷ که مناظرات دانشجویی نهتنها بسیار داغ، بلکه عمیقاً تحلیلگرانه بود. در آن سالها، مناظرات دانشجویی و جهتگیری تشکلها نقش تعیینکنندهای در انتخابات کشور، از جمله انتخابات مجلس، داشت و حتی بر سیاستگذاریها و انتخاب نمایندگان اثرگذار بود. در همین سالن، دانشجویان حقوق برگزارکننده بحثهایی بودند که به تصمیمسازیهای مهم در سطح کشور منجر میشد.
مشاور وزیر بهداشت با تأکید بر تجربه شخصی خود اظهار کرد: بهروشنی دیدهام افرادی که در دوران دانشجویی در مناظرات، تصمیمگیریها و فعالیتهای اجتماعی حضور فعال داشتند و برای بیان نظر خود تلاش میکردند، در سالهای بعد نیز به چهرههای اثرگذار در جامعه و حتی در سطح ملی و جهانی تبدیل شدند.
وی ادامه داد: این افراد، فراتر از مسیر فردی تحصیل و شغل، در فعالیتهای اجتماعی نقشآفرینی مؤثری داشتند و تأثیراتی کاملاً متفاوت از کسانی برجای گذاشتند که صرفاً به تحصیل علم بدون مشارکت اجتماعی بسنده کردند.
صادقنیت با خطاب قرار دادن دانشجویان گفت: معتقدم شما جزو افراد اثرگذار جامعه خواهید بود و در مقایسه با کسانی که این فعالیتها را جدی نمیگیرند، نقش متفاوت و متمایزی ایفا خواهید کرد. انشاءالله آیندهسازان این کشور، هم از نظر علمی و هم از نظر اجتماعی و تصمیمسازی، خواهید بود.
در این بخش از مراسم،گروههای برگزیده در حوزه استدلال و اخلاق معرفی شدند.
دکتر مسعود حبیبی معاون فرهنگی و دانشجویی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سخنران بعدی این مراسم بود که بر نقش گفتوگو و مناظره در تقویت همبستگی اجتماعی تأکید داشت.
وی افزود: برگزاری نخستین مناظرات سلامت، فرصتی ارزشمند برای شنیدن دیدگاههای مختلف، تمرین گفتوگو، استدلالورزی و رسیدن به تفاهم در جامعه دانشجویی فراهم کرده است.
وی با بیان اینکه خوشحالیم که با لطف الهی و همراهی جهاددانشگاهی، که سالها در این حوزه فعالیت مؤثر داشته است، توانستیم چنین فضایی را در حوزه سلامت ایجاد کنیم، افزود: این برنامهها امکان میدهد دانشجویان با نگاههای متفاوت، آزادانه گفتوگو کنند، استدلالهای یکدیگر را بشنوند و به نقاط مشترک برسند.
معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت با اشاره به حضور مسئولان دانشگاهی و وزارت بهداشت در این برنامه، بیان کرد: این حضور نشاندهنده اهمیت دادن به موضوع گفتوگو و مناظره است؛ اینکه بتوانیم با یکدیگر صحبت کنیم، استقلال فکری داشته باشیم و نظرات مختلف را بشنویم. یقیناً طرح دیدگاههای متفاوت در جامعه میتواند به انسجام و همدلی منجر شود؛ چیزی که امروز بیش از هر زمان دیگری به آن نیاز داریم.
دکتر حبیبی با اشاره به تجربه حضور خود در جلسات مختلف مناظره، گفت: شخصاً در چندین جلسه مناظره دانشجویی شرکت کردم و از گفتوگوها، استدلالها و نحوه طرح موافقتها و مخالفتها لذت بردم. دیدن اینکه دو نگاه متفاوت با احترام به نقد یکدیگر میپردازند و در نهایت به یک نقطه مشترک میرسند، بسیار ارزشمند است.
وی با بیان اینکه این نوع مناظرات شفافیت ایجاد میکند، ادامه داد: شفافیت به اعتماد میانجامد و اعتماد، همبستگی و انسجام اجتماعی را تقویت میکند و در نهایت خطاها را کاهش میدهد. این مناظرات، تمرینی برای تصمیمسازیهای آینده کشور است و حتی میتوان گفت بسیاری از گفتوگوهای شما دانشجویان، ظرفیت ارائه راهحل برای مسائل کشور را دارد.
معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت با تأکید بر نیاز امروز کشور به همدلی، اظهار کرد: لازم است نگاههای مختلف بتوانند با هم گفتوگو کنند و فرصت بیان دیدگاهها برای همه فراهم شود؛ دولت بشنود، دانشگاه بشنود و جامعه از این گفتوگوها بهرهمند شود. مناظرات، کرسیهای آزاداندیشی و تریبونهای گفتوگوساز، بستر تحقق این هدف هستند.
دکتر حبیبی با اشاره به تهدیدها و فشارهای خارجی علیه کشور، بیان کرد: کسانی که ایران قوی و مستقل را نمیخواهند، تلاش میکنند با ایجاد بحران، انسجام ملی را تضعیف کنند. اما قدرت ما در علم، دانش، فناوری و نیروی انسانی فرهیخته است. دشمنان به دانشمندان و نخبگان علمی ما حمله کردند، اما نتوانستند انسجام ملت ایران را از بین ببرند.
وی افزود: آنچه ما را مقاوم و پیروز نگه داشته، تکیه بر علم، توان دفاعی، حضور مردم، تبعیت از رهبری و مدیریت کشور است. انسجام ملی، سرمایهای است که هیچ جایگزینی ندارد و باید با گفتوگو، آگاهی و مشارکت دانشگاهیان، هر روز تقویت شود.
معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت در ادامه تأکید کرد: وقتی قوی باشیم، وقتی بر علم و همدلی تکیه کنیم، میتوانیم از کشورمان دفاع کنیم و مسیر پیشرفت را با اطمینان ادامه دهیم.
دکتر حبیبی در ادامه سخنان خود با تأکید بر نقش انسجام ملی در عبور از شرایط سخت، گفت: با لطف و محبت الهی توانستیم از خود دفاع کنیم و اجازه ندهیم آن تصاویری که دشمنان از ایرانِ تکهتکهشده در رسانهها و مجلات خود ترسیم کرده بودند، به واقعیت تبدیل شود.
وی با بیان اینکه عامل اصلی قدرت ایران، شما دانشجویان و دانشگاهیان هستید، افزود: ایران زمانی قوی است که همه ما در کنار هم باشیم؛ چپ و راست، احزاب سیاسی، نگرشهای مختلف فرهنگی، اجتماعی و سیاسی باید در یک نقطه مشترک به هم برسند و آن هم حفظ اقتدار ایران و آینده کشور است.
معاون وزیر بهداشت با اشاره به پیشروی کشور در مسیر دشوار پیشرو، اظهار کرد: روزهای سختی را در پیش داریم و باید با هم بمانیم و پایداری کنیم تا میوه شیرین این پایداری را بچشیم. این مناظرات، گفتوگوها و استدلالها موجب همگرایی، نزدیک شدن دیدگاهها و کاهش خشونت در رفتارهای اجتماعی میشود.
دکتر حبیبی با بیان اینکه توسعه این مناظرات به توسعه کشور منجر میشود، تصریح کرد: شما دانشجویان، مدیران آینده و حتی مدیران امروز جامعه هستید و نگاه دانشگاهیان و استادان دانشگاه از همین امروز برای مسئولان کشور اهمیت دارد.
وی با اشاره به جایگاه دانشگاه در تصمیمسازیهای کلان کشور، گفت: امروز رئیسجمهور با افتخار اعلام میکند که برای انجام کارهای بزرگ از دانشگاه نظر میگیرد. گروههای علمی متعددی در حوزههایی مانند آب و سایر عرصهها در حال ارائه راهکار هستند و مسیر پیشرفت کشور نیز همین است؛ اتکا به عالمان، دانشمندان و نخبگان دانشگاهی.
وی ابراز امیدواری کرد: امیدواریم این مسیر پرافتخار با انسجام، همدلی، تفکر، تحول و پایداری ادامه پیدا کند و همه با هم، دست در دست یکدیگر، برای سربلندی ایران عزیزمان گام برداریم.
دکتر سعید بابایی، مدیرکل امور فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت نیز آخرین سخنران این مراسم بود که با تأکید بر اینکه هدف اصلی مسابقات مناظره، صرفاً رقابت و حذف نیست، بلکه تمرین گفتوگو و مدارا در فضای دانشگاهی است، گفت: این رویداد با رویکرد حداکثری برای تقویت فرهنگ گفتوگو طراحی شده و تلاش شد همه گروهها فرصت دیدهشدن و رشد پیدا کنند.
وی با اشاره به پایان دو روز برگزاری این برنامه، اظهار کرد: این دو روز فشرده به پایان رسید و لازم بود پیش از آغاز بخش پایانی و ارائه نتایج نهایی، چند نکته توضیح داده شود تا ابهامات احتمالی برطرف شود.
وی با اشاره به برخی پرسشها درباره تعداد گروههای معرفیشده، بیان کرد: گروه اخلاق و داوری با توجه به نزدیکبودن سطح امتیازات، در نهایت تصمیم گرفت سه گروه را بهعنوان گروههای منتخب معرفی کند. برخی پرسیدند که چرا ابتدا صحبت از دو گروه بود و بعد سه گروه اعلام شد؛ در حالی که این موضوع هیچ تناقضی ندارد و حتی ممکن است از دل همین گروه ها، رتبههای اول، دوم و سوم نهایی نیز مشخص شوند.
دکتر بابایی با بیان اینکه نگاه حذفی به مناظرهها مطلوب نیست، تصریح کرد: متأسفانه در ذهن برخی، مناظرهها شبیه رقابتهای گلادیاتوری تصور میشود؛ جایی که یک نفر میماند و بقیه حذف میشوند. اما هدف ما دقیقاً خلاف این نگاه است. ما میخواهیم گفتوگو، تمرین گفتوگو، تمرین مدارا و تحمل نظر مخالف را در دانشگاه نهادینه کنیم.
وی ادامه داد: با همراهی جهاددانشگاهی که ۱۴ دوره و ۱۴ سال سابقه برگزاری این مسابقات را دارد، تلاش کردیم حداکثریترین رویکرد ممکن را اتخاذ کنیم و مناظره را به ابزاری برای تقویت فرهنگ گفتوگو در محیطهای دانشگاهی تبدیل کنیم.
مدیرکل امور فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت با اشاره به ترکیب متنوع شرکتکنندگان گفت: در میان گروههای حاضر، دانشجویانی از تشکلها و نهادهای مختلف دانشگاهی با دیدگاههای فکری متفاوت حضور داشتند و حتی برخی بدون وابستگی به هیچ نهاد دانشجویی شرکت کرده بودند. این تنوع، در کنار هم قرار گرفتن و گفتوگو حول یک موضوع مشترک، بسیار ارزشمند و زیبا بود.
وی با اشاره به اهمیت تحمل نظر مخالف افزود: این رویداد حول محور گفتوگو و پذیرش دیدگاههای متفاوت شکل گرفت؛ همانطور که در آموزههای دینی نیز تأکید شده جامعهای به صلاح نزدیکتر است که در آن افراد بتوانند آزادانه دیدگاهها و اعتقادات خود را بیان کنند و فرهنگ گفتوگو در آن جاری باشد.
بابایی با اشاره به بحث رتبهبندی گروهها بیان کرد: اگر اختیار با من بود، هر ۳۲ گروه شرکتکننده را رتبه اول اعلام میکردم و به همه جایزه میدادم، اما واقعیت این است که باید نوعی داوری و رتبهبندی وجود داشته باشد. از منظر تربیتی، تجربه تلاش برای بهترشدن، حتی با قرار گرفتن در رتبههای دوم و سوم، اهمیت دارد و باعث انگیزه برای پیشرفت میشود.
وی افزود: گروه داوری با حساسیت و دقت کار خود را انجام داد و به جمعبندی نهایی رسید که نتایج آن در ادامه اعلام خواهد شد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به پرسشهایی درباره نبود مناظرههای کاملاً تخصصی در برخی رشتهها اشاره کرد و گفت: برگزاری همین سطح از مسابقات نیز کار بسیار دشواری بود. در این مناظرهها، آنچه اهمیت دارد، قدرت بیان، استدلال و مهارت گفتوگوست، نه صرفاً تخصص در یک حوزه خاص.
بابایی تأکید کرد: هدف این است که دانشجو بتواند از یک گزاره مشخص دفاع کند، حتی اگر شخصاً با آن موافق نباشد. این توانایی، یکی از مهمترین مهارتهای گفتوگو و مناظره است که در این برنامه تمرین شد.
مدیرکل امور فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت، با تأکید بر اینکه هدف مسابقات مناظره صرفاً پرورش مهارت جدل یا قاطعبودن نیست، اظهار کرد: هدف اصلی این رویداد آن است که هر فرد بتواند در چارچوب باورها و دیدگاههای خود، از گزارهها دفاع کند و بهدرستی سخن بگوید.
وی با تشریح روند طراحی و اجرای مسابقات مناظره، بیان کرد: برای رسیدن به این هدف، مسابقات در چند مرحله طراحی شد. در مرحله نخست، از معاونتهای فرهنگی و دانشجویی دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور که برخی از معاونان آنها نیز در این جلسه حضور دارند، درخواست کردیم گزارهها و موضوعات پیشنهادی خود را ارائه دهند که در نهایت حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ گزاره مختلف پیشنهاد شد.
دکتر بابایی با اشاره به ادامه فرآیند انتخاب موضوعات، اظهار کرد: پس از یک سرند اولیه، احساس کردیم هنوز کافی نیست؛ بنابراین در مرحله دوم، جلساتی با نمایندگان تشکلهای اسلامی و نهادهای دانشجویی برگزار شد و از آنها نیز خواستیم گزارههای پیشنهادی خود را مطرح کنند. این گزارهها نیز مجدداً بررسی و غربال شد تا در نهایت به مجموعهای محدودتر برسیم.
بابایی افزود: در مرحله سوم، این گزارهها به جهاد دانشگاهی ارائه شد تا از نظر استانداردسازی بررسی شوند؛ به این معنا که گزارهها باید قابلیت دفاع موافق و مخالف را بهطور همزمان داشته باشند. برخی گزارهها وجود داشت که بیش از ۹۰ یا حتی ۹۵ درصد دانشجویان با آن مخالف بودند و طبیعتاً چنین موضوعاتی نمیتوانستند بهعنوان محور مناظره انتخاب شوند.
وی با تأکید بر ضرورت توازن در گزارهها تصریح کرد: ما باید موضوعاتی را انتخاب میکردیم که هم جنبه مثبت و هم جنبه منفی داشته باشند؛ مانند اینکه آیا هوش مصنوعی باید جایگزین تصمیمگیری پزشک شود یا خیر، یا اینکه افزایش جمعیت عامل توسعه است یا نه. در نهایت، از میان حدود ۷۰ تا ۸۰ موضوع اولیه، ۴۸ موضوع نهایی برای مسابقات انتخاب شد.
مدیرکل امور فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت ادامه داد: از این مرحله به بعد، انتخاب بر عهده خود دانشجویان بود.گروهها مشخص کردند که با کدام گزاره موافق و با کدام مخالف هستند و بر همین اساس، رقبا تعیین شدند. به همین دلیل، هرگونه جایگزینی در مراحل نهایی بسیار دشوار بود و نمیتوانستیم بهسادگی گروهی را جایگزین گروه غایب کنیم.
وی افزود: برخی دانشگاهها به دلیل تداخل با امتحانات یا مسائل شخصی دانشجویان نتوانستند در مسابقات حضور پیدا کنند. اگر این روند تخصصی و ساختارمند طی نشده بود، شاید میتوانستیم بهراحتی گروه جایگزین معرفی کنیم، اما برای حفظ نظم و عدالت مسابقات، این امکان وجود نداشت و در مواردی،گروهمقابل بهعنوان برنده اعلام شد.
بابایی با اشاره به فضای شکلگرفته در حاشیه مسابقات گفت: قرار بود ۴۸ مسابقه برگزار شود که بهجز چند مورد محدود، این برنامه محقق شد. علاوه بر مناظرههای رسمی، گفتوگوهای متعدد و خودجوشی میان شرکتکنندگان شکل گرفت که بهنظر میرسد برخی از آنها حتی داغتر و مفیدتر از مباحث رسمی داخل جلسات بود.
وی خاطرنشان کرد: به نظر میرسد در کنار الگوی فعلی مناظره که بر اساس زمانبندی مشخص و چارچوبهای استاندارد بینالمللی طراحی شده، به یک الگوی مکمل نیز نیاز داریم. برخی موضوعات، بهویژه مباحث تخصصی، نیازمند گفتوگوهای عمیقتر و زمانبرتر هستند.
بابایی تأکید کرد: برای مثال، در حوزههایی مانند داروسازی یا رشتههای تخصصی پزشکی، شاید نتوان در قالب زمانهای محدود چنددقیقهای به بحثی جامع رسید. بنابراین ضروری است در کنار الگوی فعلی که موفق و قابل گسترش است، الگوی دیگری نیز طراحی شود که با حفظ اخلاق، احترام متقابل و چارچوبهای علمی، امکان بررسی عمیقتر موضوعات تخصصی را فراهم کند.
وی در ادامه گفت: امیدواریم با همراهی دانشگاهها و مشارکت دانشجویان، این الگوهای جدید نیز طراحی و در دورههای آینده مسابقات مناظره مورد استفاده قرار گیرد.
مدیرکل امور فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت، با تأکید بر تداوممحور بودن مسابقات مناظره دانشجویی گفت: این برنامه پایان یک مسیر نیست، بلکه آغاز یک جریان آموزشی و فرهنگی در دانشگاههاست که با کمک شما دانشجویان باید ادامه پیدا کند.
وی با بیان اینکه در جریان این رویداد، شرکتکنندگان در یک دوره آموزشی نیز حضور داشتند، اظهار کرد: ما امروز در هر دانشگاه، یک گروه همراه و آشنا به این شیوه گفتوگو و مناظره داریم که میتواند در حوزه گفتوگو، بحث و تعامل در موضوعات مرتبط با جامعه سلامت به ما کمک کند. بنابراین پایان این برنامه، در واقع آغاز یک مسیر جدید است.
این مقام مسئول با اشاره به اهمیت بازخوردها، بیان کرد: قطعاً برخی از عزیزان نکته، نقد، پیشنهاد یا حتی اعتراضی دارند. این موارد از سوی دبیرخانه مسابقات مناظره و دبیرخانه ملی مسابقات مناظره گفتوگو، با همراهی همکارانمان از جمله آقای دکتر پریزاده و دیگر عزیزان، دنبال خواهد شد تا دورههای آینده به شکل بهتر و کاملتری برگزار شود.
وی با بیان اینکه دانشگاهها جمعیت چندصد هزار نفری دارند، تأکید کرد: هستههای اصلی فعالیتهای فرهنگی دانشگاهها، شما دانشجویان هستید. اگر قرار است حرکت فرهنگی در دانشگاه شکل بگیرد، نمایندگان واقعی آن شمایید. از میان ۳۲ دانشگاه حاضر در این رویداد، مسابقات مناظره دانشجویی یکی از این جریانهای مهم است که انشاءالله با همراهی دانشجویان دنبال میشود.
مدیرکل امور فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت ادامه داد: ما در مجموع چهار جشنواره و برنامه بزرگ فرهنگی در حال برگزاری داریم. نخست، مسابقات «مناظره دانشجویی» است. دوم، جشنواره بزرگ فرهنگی و هنری «سیمرغ» که یکی از بزرگترین جشنوارههای دانشجویی نهتنها در وزارت بهداشت، بلکه در کل جامعه دانشگاهی کشور به شمار میرود.
وی افزود: سومین برنامه، جشنواره «تیتر» است که جشنواره رسانه و نشریات دانشجویی محسوب میشود و چهاردهمین دوره آن به میزبانی وزارت بهداشت در حال برگزاری است.
بابایی با اشاره به چهارمین برنامه فرهنگی گفت: چهارمین رویداد، المپیاد ورزشی دانشجویان، بهویژه در بخش دختران است که پس از چند سال وقفه ناشی از دوران کرونا، خوشبختانه دوباره در حال برگزاری است. سومین دوره این المپیاد به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شده و بخش پایانی آن، شامل رشتههایی مانند والیبال و شطرنج، بهزودی به پایان خواهد رسید.
وی در پایان با قدردانی از همه عوامل اجرایی گفت: از همه عزیزانی که در این مسیر همراهی کردند، از همکاران جهاد دانشگاهی بهویژه آقای دکتر منتظری که این حرکت حدود ۱۵ سال پیش با هدایت و حمایت ایشان آغاز شد و امروز گسترش یافته، صمیمانه تشکر میکنم.
بابایی تأکید کرد: امیدوارم این جریان فرهنگی روزبهروز گسترش پیدا کند و با مشارکت فعال دانشجویان، شاهد پویایی هرچه بیشتر فضای فرهنگی دانشگاهها باشیم.
در پایان این آیین نیز، گروههای دانشجویی برتر معرفی شدند و مورد تقدیر قرار گرفتند.
نظر شما :