میزگرد مجازی تأثیر بحران کرونا بر سپهر اندیشه و فرهنگ ایرانی برگزار شد

به گزارش روابط عمومی سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی در این میزگرد، ابراهیم فیاض، مردم‌شناس و عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران با اشاره به عدم آگاهی پزشکان ایرانی نسبت به مدیریت چنین بحرانی گفت: ما با یک غفلت علمی و دانشی به سراغ کرونا رفتیم چرا که پزشکانمان فقط از دارو سر رشته دارند.

فیاض تصریح کرد: در بحران کرونا، طبیعت در مقابل جامعه برآمده و مثل نظریه ابن خلدون، این بار طبیعت است که به جای قوم بدوی ظهور کرده و تمدن را به چالش می‌گیرد.

در ادامه این نشست، تقی آزاد ارمکی، جامعه‌شناس و عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران با بیان اینکه فرمان کرونا دست کسی نیست. در حوادث قدیم‌تر چنین نبود. مثلاً در بحران اقتصادی آمریکا دست آدم‌هایی مثل سرمایه‌دارن و بانک‌دارن بود. کرونا یک پدیده شبه طبیعی است ولی به پدیده اجتماعی تبدیل شده است به همین دلیل نمی‌توان گفت ظهور و گسترشش خیلی ارادی است و یک نیرویی دارد آن را پیش می‌برد. خود این کرونا را مرموز و بی رحم می کندو دامنه عملش را هم گسترش می‌دهد.

در بحران‌های پیشین ایران از جمله غایبین جهانی بود اما این بار در بحران جهانی کرونا در صف‌های اول قرار دارد اظهار کرد: علی رغم تأثیر این بحران بر ایران، روشنفکران ایرانی نتوانستند هم‌پای روشنفکران جهان غرب متاثر شوند چرا که اندیشه‌ی ما همچنان عقب است. اما به هر حال جهان ایرانی منفعل نخواهد بود و منفعل نیست.

همچنین مقصود فراستخواه (جامعه‌شناس عضو هیئت علمی مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی)، دیگر سخنران این میزگرد، کرونا را موجب به وجود آمدن تأثیرهای چندسطحی در گروه‌ها دانست و خاطرنشان کرد: به طور کلی از ۱۲۰۰ شمسی تا ۱۲۸۲ شمسی، در طی حدود یک سده جامعه ایران بشدت تحت تاثیر بیماری‌های واگیر بود در حوزه اندیشه و سیاست و نزاع دانش جدید و قدیم هم شکل می‌گرفت. بحران کرونا تأثیرهای چند سطحی بر گروه‌های متفاوت اجتماعی خواهد داشت. موعودگرایی وسنت گرایی رشد خواهد کرد. ممکن است اساساً نوعی راززایی و افسون زایی جدیدی در بخشی از جامعه رشد کند. از طرفی در سطح دیگر جامعه روی گروه‌های جدیدتر اجتماعی احتمالاً به صورت دیگری خودش را نشان بدهد. مثلاً نقد عقاید مذهبی بیشتر و مناسک گرایی تضعیف شود. در عین حال در این بخش جامعه هم این به معنای مدرنیته نیست چون انسان‌ها به ذات بشر هم بدبین می‌شوند.

فراستخواه به وجود آمدن و رشد فردگرایی خودمدار در ایران را یکی از تاثیرات کرونا خواند و تصریح کرد: کرونا ممکن است به تضعیف حوزه‌ی عمومی و اجتماعی مدنی بیانجامد.

متن و فیلم این گفت‌وگو به زودی در مجله اینترنتی مرکز ملی گفت‌وگو، مناظره و آزاد اندیشی منتشر خواهد شد.