چگونه در بازی «کاتان (Catan)»، حریفان را کیش‌ومات کنیم؟!!! (قسمت اول)

تخمین زمان مطالعه: ۱۰ دقیقه

ترجمه و گردآوری: رعنا نبئی و علی علیزاده

ویراستار: علی علیزاده

مطالب مرتبط:

استراتژی و تکنیک‌های برد در بازی «Splendor» (قسمت پایانی)

معرفی بازی بلاک‌آس (Blokus)

بررسی استراتژی برد در بازی «بلاک‌آس (Blokus)»

استراتژی‌های برد در بازی «سکونت در مریخ (Terraforming mars)»

آشنایی با یکی از تاثیرگذارترین بازی‌های رومیزی تاریخ، «کاتان (Catan)»

چگونه در بازی «کاتان (Catan)»، حریفان را کیش‌ومات کنیم؟!!! (قسمت اول)
همان‌طور که در مقالات گذشته اشاره کردیم، بازی «Catan» محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین بازی جهان در دهه گذشته، با بیش از ۵۰ میلیون نسخه فروش در سراسر جهان است. بازیکنان، مهاجرینی هستند که به جزیره «کاتان» مهاجرت می‌کنند. شما جزیره را با ساختن جاده‌ها، خانه‌ها و شهرها توسعه می‌دهید. برای ساخت‌و‌ساز نیاز به منابعی دارید که می‌توانید آن‌ها را از مناطق حاصل‌خیز جزیره برداشت کنید. نیازهای خود به منابع را نیز می‌توانید از طریق برداشت منبع، مبادله با دیگر مهاجرین و یا بنادر تامین نمایید. اولین بازیکنی که به ۱۰ امتیاز از ترکیب جاده‌ها، خانه‌ها، شهرها و برخی کارت‌های دارای امتیاز خاص برسد، برنده بازی است. این بازی یک مکانیزم بسیار ساده دارد، ولی به خاطر چیدمان متفاوت و تصادفی زمین، هر بازی منحصربه‌فرد بوده و استراتژی خاص خود را می‌طلبد. مانند بسیاری از بازی‌های دیگر که مبتنی بر سرمایه‌گذاری ترکیبی هستند، خانه‌ها و شهرها منجر به برداشت منابع شده و منابع به شما امکان ساختن خانه‌ها و شهرهای بیشتر را می‌دهند. عموماً بازیکنی که سرمایه‌گذاری کرده و سریع‌تر منابع به دست آورد برنده بازی خواهد بود.

چیزی که این بازی را متمایز می‌کند، این است که برداشت منابع زیاد به تنهایی برای بردن بازی کافی نیست. شما باید ترکیب‌های متفاوتی از منابع را برای ساختن جاده و خانه، ارتقای خانه به شهر و یا خرید کارت شانس در اختیار داشته باشید. اگر شما یک نوع منبع را در اختیار ندارید، این انتخاب را دارید که چهار کارت منبع یکسان را به بانک داده و کارت دل‌خواه خود را دریافت کنید. در اختیار داشتن انبوهی از کارت‌های نامناسب عموماً به خوبی در اختیار داشتن یک کارت که به آن احتیاج دارید نیست. با این حال، برنامه‌ریزی و چانه‌زنی مناسب به شما امکان مبادله با صرفه‌تری را نیز خواهد داد. یک نکته جذاب در مورد این بازی این است که پیش‌بینی برنده بازی حتی تا لحظه آخر بسیار سخت است و هر بازیکن ممکن است تا لحظه آخر خود را شانس اول برد بداند. یک ویژگی منحصربه‌فرد این بازی در مقابل سایر رقبا از جمله «Monopoly» و «Risk»، سالم بودن اقتصاد بازی است. در حالی که اقتصاد سایر بازی‌ها عموماً بر، احتکار، لطمه زدن به دیگران، تولید پول از پول و تولید پول بدون کار مولد است، اقتصاد این بازی بر تعاون و مشارکت، تولید منبع با کار و سرمایه‌گذاری، مبادله کالا به کالا، بالا بودن ریسک احتکار و غیرممکن بودن آن در میان‌مدت و بلندمدت و کنترل بازار بر اساس عرضه و تقاضا است. این بازی بازتاب وسیعی در رسانه‌های جهان داشته و بسیاری از کارآفرینان، دانشجویان و هنرمندان جهان جزو طرفداران آن هستند.

در ادامه، با قوانین اولیه این بازی و کارهایی که شما در بازی باید انجام دهید تا شانس بردن خود را بالا ببرید، آشنا خواهیم شد.
۱. محل ساخت پایگاه‌های اولیه:
یکی از مهم‏ترین مواردی که شما باید به آن توجه کنید، محل ایجاد پایگاه‌‏های اولیه‏ شماست. اگر محل انتخابی شما محل مناسبی از نظر قوانین احتمالاتی نباشد، مجبور خواهید بود مدت زمان زیادی از بازی را منفعل باشید و بازی برای شما خسته‌کننده خواهد شد. بهترین مکان برای ایجاد پایگاه های اولیه، تقاطع‏‌هایی هستند که مجموع تعداد نقطه‏‌های اطراف آن بالا باشد. مثلاً یک تقاطع که بین سه عدد ۶، ۵ و ۹ قرار گرفته باشد، مجموعاً ۱۳ نقطه خواهد داشت که بیشترین تعداد نقطه‏ ممکن است. همچنین بهتر است مکان ایجاد پایگاه شما تا حد امکان در مجاورت یکی از قطعاتی باشد که عدد ۶ یا ۸ بر روی آن قرار گرفته باشد. به این ترتیب شانس شما برای دریافت منابع افزایش خواهد یافت. البته در زمان ایجاد پایگاه باید به منابع اطراف پایگاه نیز توجه کرد. همه‏ منابع از ارزش یکسانی برخوردار نیستند. به عنوان مثال، منبع گوسفند هم از نظر تعداد قطعه‏ تولیدکننده و هم از نظر کاربرد، نسبت به سنگ از ارزش کمتری برخوردار است. همچنین نوع چینش قطعات که در هر بازی متفاوت است ممکن است شرایطی را ایجاد کند که یک منبع بسیار کمیاب باشد و در عوض منبعی دیگر به وفور در دسترس باشد. در این شرایط کسب منبع نادر می‌تواند امتیاز مهمی برای شما باشد. شما می‏توانید دو پایگاه خود را به گونه‌‏ای قرار دهید که در یک عدد مشترک باشند. به عنوان مثال، یک پایگاه در مجاورت قطعه‏ چوب با عدد ۶ و پایگاه دیگر در مجاورت قطعه‏ آجر با عدد ۶. در این صورت، با هر بار رو شدن عدد ۶، شما قادر به ساخت یک جاده خواهید بود. معمولاً به چنین چینشی «موتور جاده‌سازی» گفته می‏‌شود.

مورد مهم دیگر این است که شما باید سعی کنید طیف بیشتری از اعداد را پوشش دهید. مثلاً اگر یکی از پایگاه‏های شما اعداد ۹ و ۵ و ۸ را پوشش می‏‌دهد، بهتر است که پایگاه دوم شما اعداد دیگری به غیر از این سه عدد را پوشش دهد. در غیر این صورت، شما فقط در صورت رو شدن این سه عدد منبع دریافت می‏‌کنید و اگر شانس با شما یار نباشد و سه عدد کمتر رو شوند، با کمبود منابع روبرو خواهید شد. مورد بعدی توجه کردن به محل قرارگیری بنادر بازی است. اگر محل قرارگیری پایگاه شما به گونه‌‏ای است که احتمال به دست آوردن یک منبع برای شما بسیار زیاد است، می‏توانید پایگاه دوم خود را در نزدیکی بندر مخصوص به همان منبع ایجاد کنید تا در آینده بتوانید با ایجاد پایگاه در آن بندر، از مزیت تبادل ۲ به ۱ با بانک برخوردار شوید. این حالت مخصوصاً اگر نقشه‏ بازی به گونه‏ای باشد که یک منبع به صورت نادر تولید شود، می‏تواند به شما در به دست آوردن آن منبع کمک شایانی بکند. به عنوان مثال، اگر پایگاه اولیه‏ شما در مجاورت قطعه‏ گندم با عدد ۸ قرار دارد، به احتمال زیاد شما با وفور گندم مواجه خواهید شد. پس دارا بودن پایگاه در مجاورت بندر گندم، به شما کمک می‏‏‌کند تا با تبادل ۲ گندم با بانک، هر منبع مورد نیاز خود را دریافت کنید. مورد مهم دیگری که باید به آن توجه کنید این است که سعی کنید دو پایگاه خود را در مجاورت یکدیگر ایجاد نکنید. چون در این صورت ممکن است توسط حریفان محاصره شوید و امکان گسترش قلمرو از شما سلب شود. برخی ممکن است بخواهند با ایجاد پایگاه‌ها در نزدیکی هم و اتصال آن‏ها به یکدیگر، خیلی سریع برای به دست آوردن طولانی‌ترین جاده تلاش کنند اما معمولاً این استراتژی با شکست مواجه می‏شود. همچنین از ایجاد یکی از پایگاه‏‌های اولیه در بخش ساحلی جزیره جدا خودداری کنید مگر اینکه واقعاً منفعت بسیاری در ایجاد آن باشد (که معمولاً اینطور نیست). با ایجاد پایگاه در بخش ساحلی، پایگاه شما فقط در مجاورت دو قطعه قرار می‏‌گیرد. این قاعده برای قطعه‏ بیابان هم برقرار است و باید سعی کنید پایگاه شما تا حد امکان در مجاورت بیابان قرار نگیرد. پس در یک جمع‌بندی، شما باید در هنگام ایجاد پایگاه‌‏های اولیه به نکات ذیر توجه کنید:
• اعداد اطراف تقاطع از نظر احتمال رخداد
• میزان دسترس‏پذیری منابع در نقشه‏ جزیره
• تنوع منابع
• تنوع اعداد
• محل قرارگیری بنادر

۲. تبدیل پایگاه به شهر:
شما فقط قادر به ایجاد ۵ پایگاه هستید و بعد از آن تنها در صورت تبدیل پایگاه به شهر خواهید توانست پایگاه دیگری ایجاد کنید. شهرها علاوه بر اینکه برای شما ۲ امتیاز خواهند داشت، تولید منابع شما را دو برابر خواهند کرد. پس انتخاب پایگاه مناسب جهت تبدیل شدن به شهر از اهمیت بالایی برخوردار است. معمولاً بهترین پایگاه‏های شما همان دو پایگاهی هستند که در ابتدای بازی ایجاد می‏‌کنید. بنابراین کاندیداهای اولیه‏ تبدیل پایگاه به شهر همان دو پایگاه اولیه هستند. مورد دیگری که باید به آن توجه کنید، بندری است که در مجاورت آن دارای پایگاه هستید. به عنوان مثال در صورتی که دارای یک پایگاه در مجاورت بندر گندم هستید، تبدیل پایگاهی که در مجاورت قطعه‏ گندم با عدد ۶ یا ۸ دارید، فکر خوبی خواهد بود زیرا در این صورت با تولید دو برابری گندم مواجه می‏‌شوید و می‏توانید آن‏ها را برای به دست آوردن منابع دیگر با بانک تبادل کنید.

۳. کارت‏ های توسعه:
در صورتی که محل قرارگیری پایگاه‌های شما به شکلی باشد که از نظر تولید گندم و سنگ وضعیت مناسبی داشته باشید، اما تولید شما برای تبدیل پایگاه به شهر کافی نباشد، بهتر است که با به دست آوردن چند منبع، گوسفند آن‏ها را تبدیل به کارت توسعه کنید. کارت‏‌های توسعه گاهی کارت سرباز، گاهی دارای امتیاز ویژه و گاهی حاوی قابلیت خاصی هستند که به شما کمک می‏‌کنند بازی را به نفع خود تغییر دهید. به عنوان مثال، دارا بودن چندین سرباز به شما کمک می‏‌کند مهره‏ «دزد» را از مجاورت پایگاه‏‌های خود فراری دهید و نیم نگاهی به کسب عنوان بزرگ‌ترین ارتش داشته باشید. اما بهتر این است که در خرید کارت‏های توسعه زیاده‌روی نکنید و در صورت امکان بر روی تبدیل پایگاه به شهر تمرکز کنید تا بتوانید تولید منبع خود را افزایش دهید.
تعداد کارت‏های توسعه ۲۵ عدد است و نحوه‏ توزیع آن‏ها به شکل ذیر است:
• ۱۴ کارت سرباز (۵۶ درصد)
• ۵ کارت امتیاز (۲۰ درصد)
• ۲ کارت احتکار (۸ درصد)
• ۲ کارت ساخت جاده (۸ درصد)
• ۲ کارت سال فراوانی (۸ درصد)
فارغ از اینکه چه کارتی نصیب شما شده است، طوری وانمود کنید که آن کارت یک کارت سرباز است.

کارت سرباز: کارت سرباز، کارت بسیار خوبی است که برای محافظت از پایگاه‏های خودتان و ایجاد محدودیت در تولید منابع سایر بازیکنان از آن استفاده می‏کنید. همچنین با تصاحب عنوان بزرگ‌ترین ارتش، ۲ امتیاز برای شما خواهند داشت. اگر مهره‏ «دزد» در مجاورت پایگاه شماست، سعی کنید قبل از ریختن تاس، یک کارت سرباز بازی کنید و آن را جابه‌جا کنید. مگر اینکه ۷ کارت در دستان شما باشد و با دزدیدن یک کارت از بازیکنان دیگر دست شما ۸ کارته شود، چون در این صورت اگر مجموع دو تاس ۷ شود شما نصف منابع خود را از دست می‏‌دهید.
کارت امتیاز: بازیکنی که چندین کارت توسعه در مقابل خود جمع کرده و آن‏ها را بازی نمی‏‌کند، حریف خطرناکی است چون ممکن است همه‏ آن‏ها کارت امتیاز باشند و آن بازیکن از آنچه شما فکر می‏‌کنید به پیروزی نزدیک‏تر باشد!
کارت احتکار: برای استفاده از این کارت باید حواس شما به کارت‏هایی که بازیکنان در اختیار دارند باشد در غیر این‌صورت با بازی اشتباه این کارت، یا منبعی نصیب شما نخواهد شد و یا تعداد بسیار کمی نصیبتان می‌شود. به تاس‏های روشده توجه کنید و در زمان مناسبی که مطمئن هستید بازیکنان دیگر تعداد زیادی از یک منبع در اختیار دارند، کارت احتکار را بازی کنید. همچنین با توجه به تعداد باقی‌مانده از هر کارت منبع در کنار صفحه‏ بازی می‌توانید حس پیدا کنید که کدام منبع بیشتر در دست بازیکنان است. یک روش خوب برای این کار این است که کارتی که قصد احتکار آن را دارید (مثلاً گندم) با بازیکنان دیگر مبادله کنید و پس از انجام مبادلات، کارت احتکار آن محصول را بازی کنید و تمام کارت‏های خود را از آن‏ها پس بگیرید! البته مطمئناً بعد از این کار، بازیکنان دیگر قصد کشتن شما را خواهند داشت!
کارت ساخت جاده: این کارت را زمانی بازی کنید که بتوانید در انتهای آن جاده یک پایگاه جدید ایجاد کنید. مثلاً اگر ۲ چوب، ۲ آجر، ۱ سنگ و ۱ گندم در اختیار دارید، ایجاد سه جاده و یک پایگاه در انتهای آن یک غافلگیری ویژه برای بازیکنان دیگری است که در فکر گسترش قلمرو خود و محدود کردن شما بودند.
کارت سال فراوانی: در نظر اول این کارت، کارت خوبی نیست زیرا هزینه خرید آن ۳ منبع است در حالی که تنها ۲ منبع به شما باز می‌گرداند. اما در اوایل بازی که برخی از منابع کمتر تولید می‌شوند، می‏تواند به یاری شما بیاید. به عنوان مثال، ایجاد اولین شهر با این کارت یک ایده‏ خوب است. اگر کار مناسبی نمی‏توانید با این کارت انجام دهید، از آن برای خرید یک کارت توسعه‏ دیگر استفاده کنید!

۴. تبادل منابع:
بخش اعظم بازی «Catan» به تبادل منابع با دیگر بازیکنان اختصاص دارد. در هر تبادل شما باید حتماً سودی ببرید. سعی کنید تنها درصورتی منابع خود را تبادل کنید که بتوانید در همان نوبت از آن منبع استفاده کنید و موقعیت خود بر روی جزیره را بهتر کنید. اگر منبعی را تبادل کنید و نتوانید فوراً از آن استفاده کنید، احتمال اینکه با ورود «دزد» به مجاورت پایگاه شما یا بازی شدن کارت احتکار توسط یک بازیکن دیگر آن کارت را از دست بدهید، وجود دارد. از طرف دیگر سعی کنید مانع از انجام تبادلاتی شوید که به ضرر شما هستند. مثلاً اگر می‏بینید بین دو بازیکن دیگر تبادلی در شرف وقوع است که به ضرر شماست، سعی کنید حتی با دادن منابع بیشتر، از رسیدن منبع به بازیکن مورد نظر جلوگیری کنید. هنر مبادله‏ درست و به موقع یکی از اصلی‌ترین مهارت‏‌های این بازی است.

۵. مهره‏ دزد:
بیشترین عددی که در پرتاب دو تاس امکان وقوع دارد، عدد ۷ است که موجب حرکت دادن مهره‏ «دزد» می‏‌شود. همچنین بازی کردن کارت سرباز هم موجب جابه‌جایی مهره‏ «دزد» می‏شود. پس نقش مهره‏ «دزد» در بازی انکارناپذیر است و مهارت در تکان دادن این مهره به خانه‏ درست یکی از ضروریات بازی است. در این مورد به نکات ذیر باید توجه کرد:
• مهره‏ «دزد» را لزوماً بر علیه بازیکنی که بیشترین امتیاز را داراست بازی نکنید، بلکه بر علیه کسی بازی کنید که دارای قوی‏ترین پایگاه‏ هاست و در دراز مدت امکان پیشی گرفتن از بقیه‏ بازیکنان را داراست.
• تمامی کارت‏های توسعه‏ بازی نشده‏ افراد را به عنوان کارت امتیاز فرض کنید و بعد بسنجید که کدام بازیکن در موقعیت بهتر و خطرناک‏تری قرار دارد.
• معمولاً کسی که در اوایل بازی به سراغ طولانی‏ترین جاده می‌رود، در درازمدت خطر جدی برای شما نخواهد داشت.
• سعی کنید از مهره‏ «دزد» بر علیه تمامی بازیکنان استفاده نکنید زیرا در این صورت همه‏ آن‏ها در پی انتقام خواهند بود.
• فقط بهترین خانه حریف از نظر تولید منبع را اشغال نکنید بلکه با توجه به وضعیت بازی و استراتژی آن بازیکن، منبعی که آن بازیکن بیشتر به آن نیاز دارد را اشغال کنید.
• اگر همه‏ حریفان شما از نظر موقعیت در وضعیت یکسانی هستند، بازیکن سمت راست خود را هدف قرار دهید. زیرا تا زمانی که نوبت به او برسد و بتواند با کارت سرباز دزد را دور کند، حداقل یک نوبت طول می‏کشد.
• اگر خودتان به یک منبع خاص نیاز دارید، «دزد» را بر روی آن قرار ندهید. زیرا شما نیاز دارید که حریفان شما از آن منبع داشته باشند تا بتوانید با آن‏ها تبادل کنید. در عوض «دزد» را بر روی منبعی بگذارید که بیشترین تعداد از آن را در اختیار دارید تا با کمبود آن در بازی احتمال تبادل بازیکنان با شما افزایش پیدا کند.

‌

در هفته آینده، با استراتژی‌هایی که در این بازی می‌توانید در برابر حریفان به کار بگیرید، به صورت جزئی‌تر آشنا می‌شویم.

برای اطلاع از اخبار مربوط به بازی‌ها و مطلع شدن از مقالات تازه می‌توانید به اینستاگرام ما به نشانی bazipardazi مراجعه کنید.

منابع:

https://bazinovin.ir/introduce-strategy-settlers-of-catam/
https://baziplanet.com/family/286/%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D8%A7%D9%86-catan-
https://www.ultraboardgames.com/catan/tips.php